Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Elazığ Başkanı Tekin Gürkan AğustosAyı SAMEKS Verilerini değerlendirdi.
Gürkan ; "Bu dönemde Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi önceki aya göre 0,3 puan artış kaydederek 51,8 seviyesine yükselmiştir. Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi ise önceki aya göre 3,5 puan hız kaybederek 46,5 seviyesinde gerçeklemiştir.
Sanayi sektöründe yeni siparişlerin ivme kaybetmeye devam etmesiyle önceki aya kıyasla üretimde gerçekleşen azalışın belirginleştiği görülmektedir. Hizmet sektöründeki pozitif görünümde ise, önceki aylarda olduğu gibi girdi alımlarının yüksek seviyesi belirleyici olmuştur.
Söz konusu gelişmeler neticesinde 50,3 seviyesinde gerçekleşen SAMEKS Bileşik Endeksi ekonomik aktiviteye yönelik canlı görünümün 2023 yılı Ağustos ayında da sürdüğüne işaret etmiş; bununla birlikte Şubat ayından sonra ilk kez referans değerin altına gerileyen sanayi sektörünün, bu döneme ilişkin azalış sinyali verdiği gözlenmiştir.
Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, 2023 yılı Ağustos ayında, bir önceki aya göre 3,5 puan azalarak 46,5 seviyesine gerilemiştir.
Bu dönemde yeni siparişlerin 4,0 puan ivme kaybederek 41,1 seviyesine gerilemesi, sektör genelindeki hız kaybının belirleyicisi olmuştur. Buna bağlı olarak üretim alt endeksi de önceki aya göre 1,9 puan azalarak 40,5 seviyesinde gerçekleşmiştir.
Girdi alımları ise pozitif görünümünü Ağustos ayında da sürdürmüş, ilgili alt endeks önceki aya göre 1,1 puan azalmasına karşın 66,5 puanla güçlü seviyesini sürdürmüştür.
Önceki aya göre 0,6 puan azalarak 49,6 seviyesine gerileyen nihai mal stoku alt endeksi, bu döneme ilişkin negatif görüntü sunan bir diğer değişken olmuştur. Buna ilaveten 8,8 puan azalarak 47,6 seviyesine gerileyen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi de firmaların bu dönemde mal ve hizmet tedarikinde aksamalar yaşandığına işaret etmiştir.
Ağustos ayında sanayi sektörüne ilişkin emek talebi de önceki aya göre daralmış ve 3,9 puan azalarak 44,3 seviyesine gerilemiştir.
Böylece Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi 46,5 puanda gerçekleşmiş ve Şubat 2023 döneminden sonra ilk kez azalışa işaret etmiştir.
Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi, 2023 yılı Ağustos ayında önceki aya göre 0,3 puan artarak 51,8 seviyesine yükselmiştir.
Bu dönemde iş hacmi alt endeksi önceki aya göre 5,7 puan artış kaydetmiş, buna karşın 48,6 seviyesinde gerçekleşerek durağan görüntüsünü sürdürmüştür. 1,1 puan azalış kaydeden girdi alımları alt endeksi ise 67,3 puanlık seviyesiyle güçlü görünümüne bu dönemde de devam etmiştir.
Önceki aya göre 1,4 puan azalarak 48,2 seviyesine gerileyen nihai mal stoku alt endeksi bu döneme ilişkin olumsuz bir görünüm arz ederken, 4,6 puanlık azalışla 46,3 seviyesine gerileyen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi de mal ve hizmet tedarikine ilişkin negatif bir işaret sunmuştur.
İstihdam alt endeksi ise önceki aya göre 6,1 puan azalış kaydederek 47,2 seviyesine gerilemiş ve sektör genelinde emek talebi önceki aya göre azalış kaydetmiştir. Söz konusu gelişmeler neticesinde Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi 51,8 puanlık seviyesiyle olumlu görünümünü Ağustos ayında da sürdürmüştür.
YORUM:
Tarihin en büyük deprem felaketinin yaşandığı Şubat ayı dışında yılın tamamında 50 referans değeri üzerinde gerçekleşerek büyümeye işaret eden SAMEKS Bileşik Endeksi, Ağustos ayında da ekonomik aktivitedeki canlılığın sürdüğüne işaret etmiştir. Söz konusu gelişmeye karşın önceki 5 ay boyunca artış kaydeden sanayi sektörünün bu dönemde daralması dikkat çekerken, sektöre ilişkin yeni siparişler, üretim ve istihdamın önceki aya göre daralması önümüzdeki döneme dair risk unsurları olarak ön plana çıkmıştır. Ağustos ayında her iki sektörde de önceki aya göre istihdamın azalış sinyali vermesi ve tedarikçilerin teslimat sürelerinde de gecikmeler gözlenmesiyle, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi son 6 ayın en düşük seviyesi olan 50,3 puan seviyesinde gerçekleşmiştir."
