Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Elazığ Başkanı Tekin Gürkan Kasım Ayı SAMEKS Verilerini değerlendirdi.
Gürkan ; 2023 yılı Kasım ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 0,8 puan ivme kazanmış ve 51,6 puanla referans değer üzerindeki seyrini sürdürmüştür. Bu dönemde Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi önceki aya göre 1,4 puan hız kazanarak 52,2 seviyesinde gerçekleşirken, Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi de önceki aya göre 0,8 puan artış kaydederek 51,3 seviyesine yükselmiştir. Sanayi sektöründe yeni siparişlerin ivme kazanmasıyla birlikte referans değer üzerine yükselen üretimin yeniden artışa geçtiği görülmektedir. Hizmet sektöründe ise girdi alımlarının güçlü seyrine karşın iş hacminin durağan görüntüsü bu dönemde de devam etmiştir. Söz konusu gelişmeler neticesinde 51,6 seviyesinde gerçekleşen SAMEKS Bileşik Endeksi, 2023 yılı Kasım ayına ilişkin ekonomik aktivitenin önceki aya göre daha canlı bir görünüm arz ettiğine işaret etmiştir.
. Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, 2023 yılı Kasım ayında, bir önceki aya göre 1,4 puan artarak 52,2 seviyesine yükselmiştir. Bu dönemde önceki aya göre 2,3 puan artarak 52,0 seviyesine yükselen yeni siparişler alt endeksi, sektör genelinde gözlenen ivme artışının belirleyicisi olmuştur. Girdi alımları önceki aya göre 3,0 puan artarak 65,7 puana yükselmiş ve güçlü seviyesini bu dönemde de sürdürmüştür. Bu gelişmeler neticesinde üretim alt endeksi önceki aya kıyasla 3,3 puan ivme kazanmış ve 50,4 puanla yeniden artışa geçmiştir. Önceki aya göre 3,4 puan artarak 51,5 seviyesine yükselen nihai mal stoku alt endeksi bu döneme ilişkin pozitif bir görüntü arz ederken; 2,7 puanla azalış eğilimi süren ve 45,7 seviyesine gerileyen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi ise bu dönemde firmaların mal ve hizmet tedarikinde gecikmeler yaşadığını göstermektedir. Kasım ayında önceki aya göre 0,1 puan azalarak 46,4 seviyesine gerileyen istihdam alt endeksi ise, geçtiğimiz dönemde olduğu gibi, sektör genelinde emek talebinin daraldığına işaret etmiştir. Söz konusu gelişmeler neticesinde 1,4 puan artış kaydeden Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi 52,2 seviyesine yükselmiş ve sektöre yönelik ekonomik aktivitenin önceki aya göre hızlandığına işaret etmiştir.
Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi, 2023 yılı Kasım ayında önceki aya göre 0,8 puan artarak 51,3 seviyesine yükselmiştir. Bu dönemde satın alım alt endeksi önceki aya göre 1,2 puan azalmış olmasına karşın 65,9 seviyesinde gerçekleşerek güçlü görünümünü sürdürmüştür. İş hacmi alt endeksi ise 2,1 puanlık toparlanmaya karşın 47,1 puanla durağan bir görüntü sunmuştur. 2,1 puan artış kaydetmesine karşın 46,3 seviyesinde gerçekleşen nihai mal stoku alt endeksinin yanı sıra; 48,9 puanda gerçekleşen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi, hizmet sektöründe Kasım ayına ilişkin negatif bir görünüm arz eden diğer değişkenler olmuştur. Bu gelişmelere bağlı olarak 1,4 puan artış kaydeden istihdam alt endeksi de 48,3 puanla referans değer altında seyretmiş ve sektör genelinde emek talebinin azaldığına işaret etmiştir. Söz konusu gelişmeler neticesinde Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi 51,3 puanlık seviyesiyle Kasım ayına ilişkin pozitif bir görüntü arz etmiştir.
YORUM: Referans değer üzerindeki seyrini sürdürmesine karşın Ekim ayında artış hızı yavaşlayan mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, Kasım ayında yeninden ivme kazanmış ve 51,3 puanlık seviyesiyle reel sektöre ilişkin pozitif bir görüntü sunmuştur. Bu dönemde Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi yeni siparişlerdeki artışa bağlı olarak belirgin bir toparlanma kaydederken, üretimin 4 aylık aradan sonra yeniden artış eğilimine geçtiği görülmüştür. Girdi alımlarındaki artışla ivme kazanan Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksinde ise iş hacmi daralmaya devam etmiştir. Her iki sektörde tedarikçilerin teslimat süresinde yaşanan gecikmeler ve işgücü talebinde gözlenen daralmalar ise bu döneme ilişkin negatif gelişmeler olarak dikkat çekmektedir.
